Yapay Zeka Nedir?

•  Serap Ilgın
• |
•  25-05-2022 
• |
•  Hafıza Teknikleri Yazıları

---

Yapay zeka, makine öğrenmesi metodunu kullanarak insan zekası gibi etrafında topladığı bilgiler aracılığıyla kendini geliştirebilen bir sistemdir. 

Yapay zeka, çeşitli programlama dilleri kullanılarak oluşturulur. Yapay zeka teknolojisi kullanılarak kod yazılır, bu kodlar ile bilgisayar programları ve uygulamaları geliştirilir. 

Yapay zeka sayesinde yeni bir işlem yaptırmak için bu uygulamalara her seferinde yeniden kod yazmaya gerek kalmamaktadır, uygulama kullanıcıların program ile girdiği etkileşim aracılığıyla yeni bilgileri edinip kendini geliştirmektedir.

Yapay Zeka Ne Demek?

Yapay zeka, tıpkı insan gibi dışarıdan gelen bilgileri yeniden kullanıp kendini geliştirmek üzere derleyen bir sistem veya makinedir. Yapay zeka, günümüzde makine öğrenmesi adı verilen bir bilişim alanı ile birlikte değerlendirilir.

Yapay zeka kullanılarak çeşitli bilgisayar programları geliştirilir. Yapay zeka destekli programlar sayesinde programa yeni bir kod yazmak yerine programın kendi kendine öğrenerek ilgili komutu yerine getirmesi sağlanır.

Yapay Zekanın Amacı Nedir?

Yapay zekanın amacı insan zekasına benzer şekilde çalışan akıllı robotlar üretmektir. Böylece insanların her defasında sistemi yeniden kurmasına veya yeniden kod yazmasına gerek kalmamaktadır. Yapay zeka ile akıllı robot üretimi yapılır ve bu robotlar yerine getirilmesi gereken görevlerin bir insana göre çok daha kısa sürede bitirilmesini sağlar.

Yapay Zeka İlk Ne Zaman Kullanıldı?

Yapay zeka kavram olarak ilk kez 1956 yılında John McCarthy ve ekibi tarafından Dartmouth College'da yapılan bir konferansta kullanıldı. Ancak John McCarthy ve ekibinin yapay zekayı bir kavram olarak kullanmasından önce Alan Mathison Turing tarafından ortaya atılan “Makineler öğrenebilir mi?” sorusu ile terim daha önce gündeme getirilmişti. 

Yapay zeka somut bir ürün olarak ise ilk kez 1956'da Allen Newell, Herbert A. Simon ve Cliff Shaw tarafından yazılan "Logic Theorist" ile karşımıza çıkar. Logic Theorist, ilk yapay zeka programı olarak bilinmektedir.

Yapay Zeka Nasıl Ortaya Çıktı?

Yapay zeka, 1308’de Katalan bilim insanı Ramon Llull’un yapay zeka terimini kavramsallaştırması ile ortaya çıktı. Yapay zekanın geçmişi bu kadar eskilere dayansa da günümüzde kullanılan yapay zeka terimi ilk kez 1956’da John McCarthy, Nathaniel Rocheste, Marvin Minsky ve Claude Shannon tarafından net bir şekilde ortaya atıldı.

John McCarthy, Nathaniel Rocheste, Marvin Minsky ve Claude Shannon, İngiltere New Hampshire'daki Dartmouth College'da düzenlenen bir konferansta yapay zeka kavramından bahsetti. John McCarthy ve ekip arkadaşları konferansta “Yapay Zekanın İki Aylık, 10 Kişilik Bir Araştırması” adlı bir sunum yaparak bu kavramdan söz etti. Özellikle John McCarthy “yapay zekayı icat eden kişi” olarak bilinen bir isimdir.

apay Zeka Nerelerde Kullanılır?

Yapay zeka şu alanlarda kullanılır:

• Pazarlama
• Bankacılık ve finans
• Tarım
• Sosyal medya
• Dijital pazarlama
• Uzay araştırmaları
• Sağlık
• İletişim

Yapay Zeka ile Gelecekte Neler Yapılabilir?

Yapay zeka ile gelecekte şunlar yapılabilir:

• Ağır yüklerin taşınmasında kullanılabilir.
• Afetzedelerin kurtarılmasında yapay zekadan yararlanılabilir.
• Sesli asistan uygulamalarının geliştirilmesinde kullanılabilir.
• Giyilebilir teknolojinin gelişiminde yapay zekadan faydalanılabilir.
• Sağlık alanında yeni teknolojiler geliştirilebilir.
• Yapay zeka destekli doktor asistanları aracılığıyla kişinin sağlık durumu takip edilebilir.
• Müşteriler ile daha etkili ve hızlı iletişim kuran chatbotlar üretilebilir.
• Yapay zeka ile gelecekte herkes kendi chatbot’unu oluşturabilir.
• Pazarlama alanında daha sağlam stratejiler geliştirilebilir.

Yukarıda sıralananlar yapay zeka ile gelecekte yapılabilecekler arasında gösterilen birkaç örnektir. Yapay zeka günümüzde sürekli gelişen, popüler bir alandır. Bu yüzden yapay zeka ile gelecekte yapılabileceklere ilişkin öne sürülen tahminler de sürekli değişmektedir.

Yapay Zeka Örnekleri Nelerdir?

Yapay zeka örnekleri şu şekilde sıralanabilir:

• Yüz tanıma teknolojisi kullanan akıllı telefonlar
• Alışveriş sitelerinde adresin otomatik işlenmesi
• Mesajlaşmada metinlerin otomatik düzeltilmesi
• YouTube, Spotify vb. platformlarda size şarkı önerilmesi
• Netflix’in kullanıcıya özel arayüze sahip olması
• İnternet bankacılığında sık kullanılan chatbotlar
• Dijital asistanlar (örneğin Siri, Alexa vb.)
• Sosyal medyada sayfa akışının beğenilerinize göre düzenlenmesi

Bir Yapay Zeka Neler Yapabilir?

Bir yapay zeka, onu programlayan kişinin yazdığı koddan fazlasını yapabilir. Örneğin yapay zeka ile otomatik metin düzenleme, kişiye özel arayüze sahip olan bir dijital platform kurma, kişiyle bir insan gibi iletişim kuran sesli asistan oluşturma, kişinin ilgi alanlarına yönelik tavsiyelerde bulunan robotlar üretme gibi çalışmalar yapılır. Yapay zeka tüm bunları önceden yazılan kodları ve kullanıcıların deneyimlerini bir arada kullanarak yapar.

Yapay zeka robot teknolojisinin gelişiminde de büyük rol oynamaktadır. Örneğin robot süpürgeler, akıllı ev aletleri, uzay araştırmalarında kullanılan robotlar bu alanda ele alınabilir. 

Yapay Zeka Nasıl Çalışır?

Yapay zeka, bir yapay zeka mühendisi ya da yazılımcının yazdığı kodlar ile kullanıcıların program ya da sistem ile girdiği etkileşimleri bir arada değerlendirerek çalışır. Yapay zeka destekli uygulamalar insan eliyle üretilir ancak uygulamanın gelişmesi, sahip olduğu yapay zeka teknolojisi ile mümkündür. Yapay zeka destekli uygulamanın çalışması için kullanıcıların uygulama ile etkileşime girmesi gerekmektedir.

Örneğin Instagram çok sayıda kod kullanılarak üretilen bir sosyal medya uygulamasıdır ve insan eliyle üretilmiştir. Ancak Instagram yapay zeka destekli bir uygulamadır ve Instagram kullanıcıların beğendiği gönderilerin içeriklerini okuyarak onlara özel bir sayfa akışı sunar. Instagram’ın sahip olduğu yapay zeka teknolojisi sayesinde her kullanıcı kendine ait bir sayfa akışına sahip olur. 

En İyi Yapay Zeka Uygulamaları Nelerdir?

En iyi yapay zeka uygulamaları şunlardır:

1. Siri
2. Alexa
3. Google Asistan
4. Veslabs
5. Youper
6. Socratic
7. Dahi.ai
8. IBM Watson
9. Cortana
10. LEVA
11. Elsa Speak

1. Siri

Siri, en iyi yapay zeka uygulamaları arasında ilk sırada gösterilir. Apple tarafından geliştirilen Siri, kişinin sorduğu soruları cevaplayıp ona önerilerde bulunur. Siri, akıllı kişisel asistan olarak bilinir.

2. Alexa

Alexa, en iyi yapay zeka uygulamaları deyince akla ilk gelenler arasında bulunan bir sanal asistandır. Alexa, web sitelerini analiz ederek kişinin uygun bilgiye ulaşmasını sağlar.

3. Google Asistan

Google Asistan, tıpkı Siri gibi müzik çalmak, bir konuda sorulan soruya cevap vermek ve alarm kurmak gibi işlemleri yerine getirir. Google Asistan, iki yönlü görüşmelere imkan vermesi nedeniyle diğer sanal asistanlardan farklıdır. 

4. Veslabs

En iyi yapay zeka uygulamaları arasında bir sohbet robotu olan Veslabs de bulunuyor. Veslabs, müşteri hizmetlerinde çalışan kişilerin iş yükünü hafiflettiği için tercih edilir. Veslabs günlük dilde konuşulanları da algılayabilir.

5. Youper

Youper, kişinin duygu durumunu kontrol ederek onunla sohbet eder ve kişiye özel meditasyon önerilerinde bulunur. Youper, ruh sağlığı alanında tercih edilen bir yapay zeka uygulamasıdır.

6. Socratic

Google'ın yakın zamanda satın aldığı Socratic, ev ödevlerinde öğrencilere yardım etmek için oluşturulmuş bir uygulamadır. Öğrenci merak ettiği bir derse ilişkin telefonunu kullanıp fotoğraf çeker ve Socratic'e yükler. Socratic ise görsel açıklamalar hazırlayarak gerekli bilginin öğrenilmesini sağlar.

7. Dahi.ai

Dahi.ai, kişinin kendi sohbet robotunu kendisinin oluşturmasını sağlayan bir uygulamadır. Dahi.ai ile kişi, yazılım bilgisine sahip olmasa bile kendi sohbet robotunu hazırlayabilir. Dahi.ai’nin yapay zeka teknolojisi ile üretilen sohbet robotları, görüşmenin akıcı ve yararlı olması için çalışır.

8. IBM Watson

IBM Watson, bir soru cevaplama uygulamasıdır. İş süreçlerini kolay bir şekilde halletmeyi sağladığı için avantajlıdır. IBM Watson, küçük verileri kullanarak bile gerekli bilgiyi öğrenebilen bir uygulamadır.

9. Cortana

Cortana, en iyi yapay zeka uygulamaları arasında yer alan bir diğer uygulamadır. Cortana, Microsoft tarafından geliştirilmiştir. Cortana, tıpkı Siri gibi bir akıllı asistan işlevi görür fakat Siri'den daha gelişmiş özelliklere sahiptir. Cortana ile Bing üzerinden merak edilen soruların yanıtları öğrenilebilir, takvim, mesajlaşma ve rehber uygulamaları kullanılabilir.

10. LEVA

LEVA, IBM Watson teknolojisi ile geliştirilmiştir.  Doğal dilde sözlü ve yazılı olarak iletişim kurabilen LEVA, 13 farklı dil desteğine sahiptir. LEVA, kişiye özel bir deneyim sunan ve kullanıcıların taleplerini ilgili sistemlere aktaran bir uygulamadır.

11. Elsa Speak

Elsa Speak, en iyi yapay zeka uygulamaları listesinin en dikkat çekenlerinden biridir. Elsa Speak, İngilizce telaffuzunu geliştirmek isteyen kişilere yönelik oluşturulmuş bir uygulamadır. Elsa Speak ile telaffuz hataları engellenir ve kişinin daha akıcı bir şekilde İngilizce konuşması sağlanır.

Yapay Zeka Mühendisliği Nedir?

Yapay zeka mühendisliği, yapay zeka teknolojisini ve makine öğrenmesini kullanarak insan beyni ile benzer şekilde çalışan robotlar ve sistemler üretmektir. Yapay zeka mühendisliği, geleceğin en popüler meslekleri arasında yer alır.

Yapay Zeka Mühendisi Nasıl Olunur?

Yapay zeka mühendisi olmak için üniversitede Yapay Zeka Mühendisliği ya da Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölümü okunmalıdır. İyi bir yapay zeka mühendisi olmak için ise kişinin yeni programlama dillerini öğrenmesi, İngilizce bilmesi, bilişim alanındaki yenilikleri takip etmesi, yazılım alanındaki akademik yayınları okuması gerekir.

Yapay Zeka Eğitimi ile geleceğin kapılarını aralayın!

 

Yapay Zeka Mühendisliği için Kaç Yıl Okumak Gerekir?

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü için dört yıl boyunca üniversitede lisans bölümü okumak gerekir.

Bazı üniversiteler İngilizce eğitim verdiği için hazırlık sınıfına sahiptir. Hazırlık dönemi 1 yıl sürmektedir. Dolayısıyla bazı üniversitelerde Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmak 5 yıl sürer.

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü Nedir?

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü, üniversitelerin yapay zeka teknolojisi ve makine öğrenmesi alanlarındaki mühendislik bilgilerine ilişkin ders programlarına sahip olan bir lisans bölümüdür.

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü Olan Üniversiteler Hangileridir?

Türkiye’de Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü olan üniversiteler şunlardır:

• TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi  
• İstanbul Teknik Üniversitesi
• Hacettepe Üniversitesi  
• Bahçeşehir Üniversitesi 

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü Dersleri Nelerdir?

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü dersleri şu şekilde sıralanabilir:

• Matematik
• Mikroekonomi Teorisi
• Finansa Giriş
• Türk Dili
• İngilizce
• Bilgisayar Programlama
• Bilgisayar Bilimleri için Ayrık Matematik
• Veri Bilimine Giriş
• Girişimcilik ve Liderlik
• Veri Yapıları
• Doğrusal Cebir ve Uygulamaları
• Eleştirel Düşünce
• Kombinatorik ve Çizge Kuramı
• Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
• İngilizce Yazma Becerileri
• Yöneylem Araştırmaları
• Sistem Programlama
• Diferansiyel Denklemler
• Olasılık Teorisi
• Psikolojiye Giriş
• İngilizce Sunum Teknikleri
• Algoritma Analizi
• Yapay Zeka
• Veritabanı Sistemleri
• Yapay Öğrenme
• Derin Öğrenme
• Yenilikçi Yapay Zeka Uygulamaları
• Veri Madenciliği

Yapay Zeka Mühendisliği Taban Puanları Kaçtır?

Yapay Zeka Mühendisliği taban puanları 2022 yılında en düşük 320,72407 olup Bahçeşehir Üniversitesindeki ücretli İngilizce bölümüne aittir; en yüksek ise 486,26747 olup TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesindeki İngilizce tam burslu bölüme aittir.

Yapay Zeka Mühendisi Maaşları Ne Kadar?

Yapay zeka mühendisi maaşları 4500 TL ile 15.000 TL arasında değişir.

Yapay zeka mühendisi maaşları çalışılan kuruma, iş deneyimine ve sektörün mali durumuna bağlı olarak farklılık gösterir. Yapay zeka mühendisi genellikle mesleğin ilk yılında 4500 TL maaş alır, iki yıl deneyimli bir yapay zeka mühendisi 5300 TL, üç yıl ve üzeri kadar deneyimli bir yapay zeka mühendisi ise 5850 TL ile 15.000 TL arasında maaş alır.

Yukarıda verilen maaşlar ortalama bir değere karşılık gelmektedir. Yapay zeka mühendisinin maaşı freelance veya tam zamanlı çalışma durumuna göre değişebileceği gibi yurt içinde ya da yurt dışında çalışmasına göre de farklılık gösterir.

Yapay Zeka Mühendisliği İş İmkanları Nasıldır?

Yapay zeka mühendisliği iş imkanları iyidir çünkü yapay zeka mühendisliği birçok sektörde ihtiyaç duyulan bir alandır. Nitekim Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan kişiler yazılım firmalarında, bilişim sektöründe, sağlık teknolojileri alanında, uzay araştırmaları, bankacılık ve dijital pazarlama gibi birçok farklı sektörde iş imkanı bulur.

Yapay Zeka ile İlgili Okunabilecek Kitaplar Nelerdir?

Yapay zeka ile ilgili okunabilecek kitaplar şunlardır:

• 50 Soruda Yapay Zeka (Cem Say)
• Yapay Zeka (Dr. Öğr. Üyesi Atınç Yılmaz)
• Herkes için Yapay Zeka (Zafer Demirkol)
• Yapay Zeka Yerimizi Alacak mı: 21. Yüzyıl için Bir Rehber (Shelly Fan)
• Robotların Yükselişi & Yapay Zeka ve İşsiz Bir Gelecek Tehlikesi (Martin Ford)
• Yaşam 3.0 & Yapay Zeka Çağında İnsan Olmak (Max Tegmark)
• Gençlerle Baş Başa: Yapay Zeka (Erkin Özalp)
• Daha İyi Bir Dünya için Yapay Zeka (Onur Koç & Mustafa Kasap)
• Yapay Zeka İş Başında (Bernard Marr)
• Yapay Zeka - Dijital Dönüşüm (Harvard Business Review Press)
• İnsanlık 2.0 (Ray Kurzweil)
• Hayatımızdaki Algoritmalar (Brian Christian)
• Derin Öğrenme (Umut Kaya)
• Yapay Zeka ve Gelecek (Kolektif)
• Duyarlı Makine - Yapay Zekanın Olgunluk Çağı (Amir Husain)

Yapay Zeka ile İlgili İzlenebilecek Filmler Nelerdir?

Yapay zeka ile ilgili izlenebilecek filmler şunlardır:

• 2001: A Space Odyssey
• Matrix
• Ex-Machina
• Her
• AI Artificial Intelligence (Yapay Zeka)
• I Am Mother
• I, Robot
• Minority Report
• Blade Runner
• Moon
• Wall-E 
• Annihilation
• The Terminator
• Transcendence
• Autómata
• RoboCop
• Demon Seed
• Jexi
• Interstellar
• Tron
• The Machine

 

Yapay Zeka ile Hareket Eden Bilgisayar ve Robotların Yasal Durumu

Temmuz 13, 2020

Yapay zeka en yalın tanımıyla, bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki bir robotun çeşitli eylemleri, zekaya sahip canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetidir. Tanımından da anlaşılacağı üzere belirli bir karar alma ve eyleme geçme kabiliyeti bulunan yapay zeka teknolojisinin varlığı halinde çeşitli soruların akla gelmesi oldukça doğaldır. Yakın geçmişten günümüze gelen süreçte yapay zeka ve robotik mekanizmaların geliştirilmesi ile birlikte pek çok farklı konuda hukuki problematikler ortaya çıkmıştır. Bu konuda her geçen gün yeni sorular sorulmakta olup ve bu sorulara yönelik cevap arayışları insanları yeni uygulamalara yönlendirmektedir.

Yapay zeka teknolojisinin gündelik hayatın vazgeçilmez bir parçası olduğu bir gerçektir. Bu vazgeçilmezlik, yapay zekanın insanlara uymasından çok insanların yapay zeka teknolojisine uyarak hayatlarını şekillendirmesinin bir sonucudur. Bunun sebebi yapay zeka teknolojisinin gündelik hayatımızın neredeyse her alanında kendisine yer edinmiş olmasıdır. Sağlık hizmetlerinden eğitim alanına; savunma sanayisinden lojistik ve ticari alanlara kadar her yerde yapay zeka teknolojisine başvurulmaktadır. Bunun en önemli sebepleri arasında maliyetlerin düşmesi ve kaynakların en optimize şekilde kullanılması imkanının oluşması bulunmaktadır.

• Yapay Zeka ve Robotların Yasalar Karşısındaki Durumları

Konuya ilişkin tartışmaların merkezinde, hayatımıza bu denli karışmış olan yapay zeka ve robotların hukuki statü ve sorumluluklarının belirlenmesi bulunmaktadır. Öncelikle yapay zeka ve robot teknolojilerine yönelik kapsayıcı bir hukuki düzenleme henüz bulunmamaktadır. Bunun nedeni olarak hukuk sistemindeki yeniden yapılanmaların teknolojik ilerlemelerin hızının gerisinde kalıyor olması gösterilebilir ki; bu durum aslında oldukça doğaldır. Zira teknolojik gelişmelerin diğer sektörlerdeki gelişmelere oranla eksponansiyel bir artış hızına sahip olduğu ortadadır.

Yapay zeka ve robotların yasal durumu ve sorumlulukları belirlenirken öncelikle, bu nevi teknolojiye sahip mekanizmaların nasıl hareket ettikleri ve karar aldıkları üzerinde durulmalıdır. Yapay zeka çalışmasında verilerin işlenmesi ve değerlendirilmesi; yapay zeka algoritmalarının geliştirilmesi gibi durumlar söz konusudur. Yapay zekaya sahip teknoloji ve robot mekanizmalarda veri oluşturulması da söz konusu olacaktır. Bu verilerin oluşturulması bunların toplanması ve işlenmesine bağlıdır. Daha sonrasında geliştirilen algoritmalar ile bu verileri değerlendirmekte ve karar almaktadır. Yani bir otonom hareket etme durumunun varlığından bahsedilebilir. Önemli olan, söz konusu teknolojiye sahip mekanizmaların, karar alma ve bu kararları uygulama inisiyatiflerinin olmasıdır. Yapay zekada ayrıca kendi kendine öğrenebilme ve öğrendiklerinin üstüne koyabilme kabiliyeti de söz konusudur.

Bakıldığında yapay zekanın bir insan gibi karar alıp hareket edebiliyor olduğu kolayca anlaşılabilir. Ve hatta bazı durumlarda insanlardan daha hızlı ve etkili kararlar aldığı da yadsınamaz bir gerçektir. Fakat üreticisi insan gibi, yetersiz algoritma ya da sistemsel hata vb. sebeplerden dolayı yapay zekaya sahip olan makine ve robotlar da kusurlu davranışlar sergileyebilir. Örnek vermek gerekirse, üretim bandında bir taşıma robotu yanlış paketleme yapabilir; dil çevirisi yapan programlar yanlış çeviri yapabilir; GPS sistemleri yanlış rota belirleyebilir, yapay zeka kullanan arabalar kendi kendine park ederken başka bir nesneye çarpıp hasara neden olabilir; ameliyat sırasında kullanılan bir robot yanlış müdahalede bulunabilir.

Her türlü kusur ve yanlış müdahalenin ciddi sorunlara sebep olabileceği bu alanda henüz tatmin edici bir regülasyonun bulunmaması günümüzde pek çok farklı soruna sebep olmaktadır. Önemli olan regülasyonlarla belirlenecek olan kusurdan sorumluluk hallerinin nasıl bir yaklaşımla belirleneceği ve hukuki statülerin nasıl paylaştırılacağıdır. Yapay zekaya sahip robotların sebep oldukları zararlardan sorumluluk nasıl belirlenecektir?

• Yapay Zeka Nedeni ile Doğan Zararlardan Ötürü Hukuki Sorumluluk Kimdedir ?

Yapay zekaya sahip robotların bir eşya mı yoksa kişiliğe ya da inisiyatif alma yetisine sahip varlıklar olarak mı değerlendirileceği önemli bir başlangıç noktasıdır. Eşya statüsüne sahip oldukları takdirde, sorumluluklarından bahsedilemeyecektir. Fakat otonom özelliklere sahip karar alabilen, muhakeme yetisine sahip yapay zekaların sorumlulukları şüphesiz daha farklı olacaktır. İdrak ve muhakemenin tam olarak var olduğu robotlar için sorumluluğun varlığı söz konusu olmalıdır.

Sorumluluk tayininde doktrinde çeşitli fikirler ortaya konmaktadır. Bunlar arasında, yapay zeka algoritmasını geliştiren yazılım ve programcının sorumluluğunun olabileceği; üreticiye başvurulabileceği; yapay zeka kullanıcısının sorumluluğuna gidilebileceği gibi ihtimaller üzerinde durulmaktadır.

Ancak, unutulmamalıdır ki sorumluluk tespiti ve tayininde her olay kendi özelinde değerlendirilmelidir. Özellikle tamamen otonom olan makineler için sorumluluğun her daim üretici yazılımcı vb. aktörlere yükletilmesi de hakkaniyete uygun olmayacaktır.

Halen daha gündelik hayatta her ne kadar yer edinmiş olsalar da birey olarak konumlandırılabilmeleri için somut olarak bize temas etmeleri gerektiğinden yapay zeka özelinde kişilik yakıştırması robotlara yapılamamaktadır. İnsan gibi düşünüp hareket eden yapay zekaya sahip makinelerin sorumluluğuna gidilmesi söz konusu olabilmelidir; zira eylemlerinde inisiyatif sahipleri yine onlardan başkası değildir. Tüm bunların yanında mevzuatta robotlara, yapay zekalara yönelik bir kişilik tanımı yapılmamaktadır. Uygulamada yapay zekâ sistemlerinin kişi olarak kabul görmemesi, değerlendirilmemesi nedeniyle üreticiler, operatörler, mal sahipleri veya kullanıcıların ortaya çıkan zararlardan sorumlu tutulabileceği algısı kendine yer edinmiştir. Bunun sebebi, otonomluk ve kişilik kavramlarının birbirlerinden farklı değerlendirilebilir olmasıdır.

Her ne olursa olsun, yapay zekanın kişiliğe sahip olmadığı kabulü hakim olan hukuk sisteminde tam anlamıyla bir sorumluluk yüklenmesi şimdilik günümüz dünyasında mümkün gözükmemektedir. O halde tartışma, makale konusu yapay zeka sahibi robotların nasıl birer ürün oldukları noktasına doğru evrilmektedir. Hizmet mi yoksa ürün özelliği mi ön plandadır. Bu noktada da yine somut olaya bakılarak bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Hizmet sunumuna (İnsanların da yapabildiği) dayalı bir görev tanımı olduğu takdirde hizmet olduğu; rutin bir görevi doğrultusunda çalıştığı ve hizmetten çok somut yardım, değer üretilmesinde yardımcı olduğu durumların bazılarında ürün olduğu değerlendirmesi yapılabilir.

Fakat artık daha da yaygınlaşan bir görüşe göre yapay zeka ve robotların her birinin birer Elektronik Kişilik sahibi olabilmesi mümkündür. Belli alanlarda robotların kişilik kazanımlarında tıpkı şirketlerde vb. yapılanmalarda görüldüğü gibi tüzel bir kişilik yüklenilmesi ve robotların kendilerinin sebep olduğu zarar durumlarında hem davacı hem de davalı sıfatına sahip olabilecekleri belirtilmektedir. (European Parliament Commission on Civil Law Rules on Robotics)

• Türk Hukuku’na Göre Kusur ve Zarar Durumlarında Sorumluluğun Değerlendirilmesi

Yapay Zeka teknolojisine bir ürün sıfatı yüklendiğinden ve arada sözleşmesel bir ilişkinin varlığı söz konusu oldu takdirde ayıplı mal değerlendirilmesi yapılabileceği gibi, Türk Borçlar Kanunu’nun sözleşmeden kaynaklanan sorumluluk hükümlerine, sözleşme hükümlerinin uygulanamayacağı dolaylı ilişkilerde haksız fiil sorumluluğu hükümlerine gidilebileceği görüşleri doktrinde yer edinmektedir.

Bu noktada genel bir değerlendirme yapıldığında en uygun olan çözüm ortaya çıkan zararlardan sorumlulukta sözleşmenin taraflarından zarara sebep olanın sorumluluğuna sözleşme hukuku çerçevesinde gidilmesi ve eğer sözleşme tarafı olmayanlar zarar görmüş ise haksız fiil sorumluluğuna başvurulmasıdır.

• Kusursuz Sorumluluk

Kusursuz sorumluluk kapsamında bir değerlendirme yapıldığı takdirde aslında bu tür bir sorumluluk anlayışının yapay zeka üreticisinin aleyhine bir anlayış olduğu söylenebilir. Bunun sebebi üreticinin sorumluluğunun kusura dayanmadan daha geniş bir kapsamda değerlendirilecek olmasıdır.  Bunun, yapay zeka kullanıcısı, tüketici açısından oldukça lehe bir anlayış olduğu kabul edilmelidir. Burada bahsedilen kusuruz sorumluluk hali 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda bahsedilen bir haldir. Bu kusursuz sorumluluk halleri arasında “Adam Çalıştıranın Sorumluluğu” ve “Üreticinin Sorumluluğu” vb. durumlar bulunmaktadır. Kusur sorumluluğundan farklı olarak bu denli sorumluluk durumunda kusur şartı aranmaksızın bir sorumluluk hali mevcuttur.

Bu doğrultuda zarar gören yapay zeka mağduru zarar gördüğünü kanıtlamak zorunda olmayacaktır. Bu kusursuz sorumluluk halinin kabulü şöyle açıklanabilir: Üretici ile ürünü/hizmeti kullananlar arasında yüksek bir bilgi asimetrisi olacaktır. Bu bilgi asimetrisi teknolojik alanın bilgiye dayalı kapalı bir alan olmasından kaynaklanmaktadır. Teknik bilgi oldukça fazladır. Kusursuz sorumluluk görüşü kabul edildiği takdirde teknik bilgi birikimi bulunmayan bireyler zarar gördükleri hallerde kusurun varlığını ispat etme külfetinden kurtulmuş olacaklardır ki bu durum hukukun işletilmesi ve adaletin sağlanması açısından oldukça makul bir çözüm niteliği taşımaktadır.

• Adam Çalıştıranın Sorumluluğu

Yapay zeka kullanımı durumunda zarar söz konusu olduğunda Türk Borçlar Kanunu’nun adam çalıştıranın sorumluluğu hükümlerine başvurulması da mümkün olabilmektedir. Bu noktada yapay zekanın bir işçi, çalışan olarak kabul edilmesi durumu söz konusudur. Yapay zekanın neden olduğu zararlardan işverene/çalıştırana gidilebilecektir. Konu kapsamında şu sorular sorulabilir: “Yapay zeka ile çalıştıran arasında sözleşmesel bir ilişki yokken sıfatlandırma nasıl yapılmalıdır? Rücu ilişkisi varlığını nasıl sürdürecektir?” Bu soruların cevapları farklı bir makalenin konusu olarak ele alınabilir. Fakat şimdilik, kişilik sıfatı kanun koyucu tarafından tanınmayan yapay zeka teknolojilerinin adam çalıştıranın sorumluluğu hükümleri ile bağlı olması hukuki açıdan etkili sonuçlar doğurmayacaktır.

• Üreticinin Sorumluluğu

Üretim sektöründeki aktörlerin sorumluluğuna gidilmesi durumu da söz konusu olabilmektedir. Yapay zeka üreticisi hatalı üretim sebebi ile sağlık ile ilgili veya ekonomik açıdan çeşitli zararlara sebep olmuş ise bu zararlardan sorumlu tutulabilir. Bu noktada üretilmiş olan ürünün ayıplı olması da sorumluluktan bahsedilmesi için yeterli kabul edilmektedir.

Üreticinin sorumluluğuna gidilmesi yine yapay zeka kullanıcılarını korumak için vardır. Zira yapay zeka yukarıda da değinildiği üzere kullanıcı açısından bilgi asimetrisinin yüksek olduğu ve müdahale imkanın kısıtlı olduğu bir alandır. Fakat burada otonomluk durumunun henüz hukuk sistemi tarafından tam olarak benimsenmemesinden kaynaklanan bir sorumluluk anlayışının var olduğu söylenebilir. Ancak, otonomluk sınırlarının belirlenebildiği, algoritmanın yazılması aşamasında neden sonuç ilişkisinin kurulabileceği noktalarda üreticinin sorumluluğuna gidilebilmesi en uygun çözümlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

• Kusur Sorumluluğu

Kusur, Hukuk sistemi ve ahlâki düzlemde kınanabilir bir davranış biçimi olarak tanımlanabilir. Kusur, kusur sorumluluğunun en temel ögesidir. Anlaşılacağı üzere kusur, kınanabilir nitelikte olan hoş görülmeyen bir davranış biçimidir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda kusurun türlerinin sayılmamıştır. Kusurun sonucunda zarar şartının da var olması halinde tazminata hükmedilmesi gerektiği fikri tazminat hukukunun temel algı ve kabullerinden biri olarak görülmektedir. Yani, kastın ya da ihmalin varlığında karar mercii, kusur algısı kapsamında tazminat miktarını belirleyecektir.

Kusur sorumluluğu noktasında kusursuz sorumluluk hükümlerinden farklı olarak kusurun varlığı aranmaktadır. Yukarıda bahsi geçen haksız fiil sorumluluğunda çıkış noktası kusur sorumluluğudur. Hukuka aykırı fiil, eylem ve netice arasındaki illiyet bağı ve kusurun varlığı, bu sorumluluğun unsurları arasında bulunur. Zarar görenin, zarar verenin kusurlu davranışı sonucunda zarar gördüğünü kanıtlaması gerekmektedir. Belki günümüz için çok erken bir kabul olarak gözükse de ileride yapay zekaların daha etkin ve bağımsız olarak varlıklarını sürdürdükleri senaryolarda üreticinin kusursuz sorumluluğundan çok kusur sorumluluğuna gidilmesi daha mümkün olabilecektir. Ve hatta kusur sorumluluğunun yapay zeka ve robotlar için de konuşulması mümkün olabilecektir.

Fakat unutulmamalıdır ki, kusur çoğu zaman insanların dahi anlamlandırmakta güçlük çektiği ya da üstlenmekten kaçındığı bir kavramdır. Robotların, yukarıda bahsi geçen türden bir kusur algısına sahip olmaları ve bu durumu üstlenebilmeleri mümkün müdür? Kusura dayalı bir robot hareketi olabilir mi? Robotların kusuru ancak onların inisiyatif aldıkları durumlarda geçerli olabilir. Zira kusur, kast veya ihmal hallerinde var olabilen, karar alma ve harekete geçme durumlarında ortaya çıkabilen bir olgudur. Eğer robotların kusurlarından bahsediliyorsa onların öz bilinç ve bağımsız karar alabilme özelliklerini de kabul etmek gerekecektir. Her ne olursa olsun kusurun ne olduğunun robotlar tarafından anlaşılabilmesi robotlara, bağımsız düşünme ve eyleme geçme, kişilik kazanma, muhakeme yapma vb. insana has özelliklerinin işlenmesi gerekmektedir. Bu noktada robotların kusurlarından bahsedilebilecektir. Aksi takdirde, robotun inisiyatifi sınırlı ise ve bağımsız olma durumu söz konusu değil ise; robotlar sadece belirli seçenekler arasında seçim yapmaya programlanmış ise üreticinin kusur sorumluluğuna gidilebilecektir.

Seçme yetisi bağımsızlığın en önemli göstergelerinden biridir. Fakat seçim durumunun olmadığı, davranışların programlandığı ve sadece bu programlamalar kapsamında sistemin işlediği senaryolarda program hataları kapsamında gerçekleşen zararlardan üreticinin kusur sorumluluğuna gidilmesi mümkün olmalıdır. Fakat yine göz ardı edilmemesi gereken bir diğer gerçek robotların gün geçtikçe daha güçlü ve bağımsız yapılara bürünüyor olmasıdır. Bir gün robotların her eyleminden üreticinin kusursuz sorumluluk kapsamında sorumlu tutulması hakkaniyete uygun bile olmayabilecektir. Bunun sebebi ise gelecekte robotların, üreticilerinden bağımsız kendi özelliklerini geliştirip hareket edebilecek olma ihtimalleridir. Gelecekte belki de yalnızca, robotların yapılarında bulunan ve asla değiştirilemez, robotların inisiyatiflerinin olmadığı konularda üreticinin kusuruna gidilmesi söz konusu olabilecektir.

• Sonuç

Yapay zeka kavramı tam olarak tanımlanmadıkça ve gündelik hayatımızda muhatap olarak yerini sağlamlaştırmadıkça hangi konumda yer alacağı, hangi sıfatı taşıyacağı ne gibi sorumluluklarının olacağı da belirlenemez. Ticari hayatta ve hizmet alanı gibi pek çok alanda kendine yer edinen yapay zeka ve robotların kişiliklerinin henüz tanınmaması, var oluşunun özünden önce gelmemesi, bir yaratılış amacının olması sebebiyle, her zaman üreticinin, yapımcının, yazılımcının ve hatta “sahibinin” sorumluluğuna gidilmesi durumu söz konusu olacak gibi gözükmektedir. Zira günümüzde kimi zaman bir ürün kimi zaman da bir hizmet niteliği taşıyan yapay zeka ve robotların yaratıcılarından bağımsız bir sorumluluklarının olması toplumun adalet duygusunu tatmin edici bir niteliği henüz taşımamaktadır. Bu sebeple, doğrudan yapay zekaya gitmek yerine yaratıcıların, sahiplerin ve kullanıcıların hukuki sorumluluklarına gidilmesi pratikte daha verimli ve sağlıklı sonuçlar doğuracaktır. Bu hukuki sorumluluklar arasında yeri geldiğinde kusursuz sorumluluk yeri geldiğinde kusur sorumluluğu hükümlerine başvurulup tazminat taleplerinde bulunulabilir. Hukuki sorumluluk üretim var olduğu sürece olacaktır denilebilir. Taraflar arasında kurulacak sözleşmelerde sorumlulukların olabildiğince detaylı bir şekilde paylaştırılması, bilgi asimetrisi sonucu ortaya çıkabilecek problemlerde kanun koyucunun regülasyonlarına başvurulması ve yapay zekanın hukuki statüsünün yeniden şekillendirilmesi ihtiyaçları gelecekte daha da sık gündeme gelecektir.

Ünlü bilim kurgu yazarı Isaac Asimov’un 3 Robot Yasası aslında yapay zeka ve robotların geleceği, toplumdaki konumlarının ne olabileceği ve ayrıca hangi kurallarla karşılaşabilecekleri üzerine çok yerinde felsefi bir tespit yapmaktadır.

“Birinci Yasa: Bir robot, bir insana zarar veremez ya da zarar görmesine seyirci kalamaz.

İkinci Yasa: Bir robot, birinci kuralla çelişmediği sürece bir insanın emirlerine uymak zorundadır.

Üçüncü Yasa: Bir robot, birinci ve ikinci kuralla çelişmediği sürece kendi varlığını korumakla mükelleftir.”

Bu doğrultuda makaleyi, yapay zeka ve robotların kişilikleri var olduğu ve Kanun Koyucu tarafından tanındıkları noktada hala ürün olarak kalabilmeleri mümkün olacak mıdır? Hukuki olarak hak ve sorumlulukları neler olacaktır? Soruları ile bitirmek uygun olacaktır.

 04/02

2020

Robot Teknolojisi

# Yazılım Firmaları, Yazılım Şirketleri, Codex, Robot

Doksanlı yıllarda çocukluğunu, gençliğini yaşayanlar için hep ütopik bir hayal olmuştu robotlar. Televizyon dizileri, filmler sayborg (cyborg) denilen insansı, yapay zekaya sahip tehlikeli mekanik varlıklar. Hatta uzaydan gelen arabaya dönüşen dev robotların kendi savaşlarını izlediğimiz transformers serileri unutulmazlar arasına girmiştir. Peki robot teknolojisi Hollywood’un bize anlattığı ile sınırlı mı? Gelin hep birlikte günümüz robot teknolojisi hangi noktada inceleyelim.

Mekatronik Mühendisliği Nedir?

Yazılım mühendisliği ile beraber çağın mühendislik branşı denilebilir. Elektrik/elektronik mühendisliği ile bilgisayar mühendisliğinin birleşimi gibi düşünülebilecek bir mühendislik branşıdır. Mekanik gücün, dijital yazılım, elektrik motorları ve devreler ile dijital olarak kullanılmasını, kontrol edilmesini sağlayan cihazların yani robot sistemlerinin yapan bilim dalıdır. 1969 yılında Japonya’da kullanılmaya başlayan mekatronik terimi, buradan dünyaya yayılmıştır.

Günümüzde Robot Teknolojileri

Aslında uzun yıllardır ağır sanayi ve otomotiv endüstrisinde kullanılan robot teknolojileri, üretim hatlarının daha verimli ve hızlı çalışmasını sağlar. Hem hızlı hem de belirli standartlarda üretim yapmaya yarayan robot üretim hatları 24 saat boyunca aktif çalışma imkanı sağlamaktadır. Dünyaca ünlü dev otomotiv fabrikalarından bazıları Endüstri 4.0 denilen ve robot teknolojisinin insan gücünün önüne geçtiği, üretimin robot teknolojileri temelli olduğu yapıya geçmiştir. Robot teknolojisi yapay zeka ile destekli hale gelmiş ve kendi başlarına ürün geliştirme, üretim, testler ve sevkiyata kadar tam kapasite bir fabrikanın üretim yapar seviyeye gelmiştir. İnsan gücünün olmadığı, tam anlamıyla otonom bir yönetim ve üretimin olduğu bu teknolojik fabrikalara Endüstri 5.0 fabrika denilmektedir ve denemeleri Japonya, Almanya ve Amerika’da bazı fabrikalarda yapılmaktadır. Başarılı sonuçlar veren endüstri 5.0 robot teknolojilerinin günümüzde insandan bağımsız olarak, üretim yapabileceklerini kanıtlamıştır.

Robotlar Ve Yapay Zeka

Yazılımın hızla gelişerek büyüdüğü günümüzde, yıllardır fabrikalarda belirli standartlarda üretime katkıda bulunan robotların standartlarını geliştirmesini ve üretimde daha fazla kullanılmasını sağlamıştır. Daha önceki yazılarımızda belirttiğimiz gibi elektronik birimlerin ruhu olan yazılımın, kendi kararlarını verebilen daha verimli çalışmalar için yeni yollar denemesine izin veren yapay zeka yazılımları robot teknolojisini artık üretim bantlarından daha önlere çekmeye başlamıştır. Robotların çalışma alanlarında ki sınırları kaldıran yapay zeka, hayatımızın her alanında robotların bulunmasının önünü açan bir adım olarak düşünülebilir. Örnekleyecek olursak, Japonya’da bazı otel resepsiyonları insansı robotlar ile müşterilerini karşılamaktadır. Ya da İsveç’te Tengai isimli yapay zekaya sahip bir robot, iş görüşmelerini gerçekleştirmektedir.

Dünya’da Robot Teknolojisi

Aslında robotları, insansı hareketleri olan mekanik ve elektronik yapı olarak değil de insanların yapması gereken işleri insanlardan daha hızlı ve daha güvenli yapan yapılar olarak düşünürsek robotların üretim sanayisinden savunma sanayisine kadar kullanıldığını görürüz ve savunma sanayisinde bomba imha, terörle mücadele gibi pek çok alanda kullanıldığını görürüz. Bomba imha ekiplerinin uzaktan kumandalı üzerinde şüpheli paketleri imha etmek ve kontrol etmek için kollar bulunan kaplan isimli robot Aselsan tarafından Türk mühendislerce üretilmiştir. Amerika’da Atlas isimli insansı robot ise insanlara özgü pek çok sportif hareketi gerçekleştirebilir ve denge konusunda çok başarılıdır. Bir diğer robot olan Sophia ise dünya üzerinde bir ülke vatandaşlığı hakkı kazanan ilk yapay zekalı insansı robot olmuştur.

Dünya üzerinde pek çok alanda kendilerini iyiden iyiye göstermeye başlayan robot teknolojisi, yazılım sektörünün büyümesi ve yaptığı yeni keşiflere endeksli olarak büyümekte ve hayatlarımızı kolaylaştırmaya devam etmektedir.

 

İnsansı robotlar geliyor

• 
  

Her alanda farklı yetenekleri olan insansı robot sayısı artıyor. Yemek yapan, paket taşıyan, yürüyen, mimik yapan, uçan, zıplayan… Bu alanda öne çıkan halihazırda onlarca robot var. İşte, son dönemde tanıtılan ilginç robotlar.

İnsansı robotların gelişimi sürüyor. Her alanda farklı yetenekleri olan robotlar geliştiriliyor ve hızla hayatımıza entegre oluyorlar. Çay servisi yapan, yemek yapan, paket taşıyan, yürüyen, sıçrayan, zıplayan, mimik yapan, uçan, eğitim veren, ev işlerine yardım edenler, hasta bakanlar… Teknolojiyle beraber her alanda işlev görebilecek robotlar geliştiriliyor. Bu alanda öne çıkan halihazırda onlarca robot var. Sophia, Ameca, Digit, Moley Robotic Kitchen, Max, Leo, Anymal, Atlas, Nadine, Tiger X-1, Strech, Handle, Spot Mini, Nao, Pepper, Astro en çok bilinen insansı robotlar arasında. Robot geliştirmede Boston Dynamics, SoftBank, ReWalk Robotics, Hanson Robotics gibi firmalar öne çıkıyor. 2021 yılında tanıtılan en ilginç robotlara göz attık.

Engebeli arazi vız gelir

Tiger X-1: Hyundai geçen yılın başında bu robot araç konseptini tanıttı. Bu robot engebeli arazide yürüyebiliyor ve yuvarlanabiliyor. Dört tekerli küçük bir otomobil gibi görüntüsü var. Birden fazla eklem noktasına sahip özel tekerlekli bacakları bulunuyor. Hem bir araç gibi tekerlekler üzerinde ilerleyebiliyor hem de eklem bacaklarıyla bozuk bir arazide ilerleyebiliyor. İnsan, kargo, ilk yardım paketi gibi farklı şeyler taşıyabilecek şekilde özelleştirilebilecek.

Dört ayaklı robot köpek

Max: Çinli Tencent, dört ayaklı robot köpeği geçen yıl lanse etti. Max adlı robot köpek yürüyebiliyor, koşabiliyor, sıçrayabiliyor ve hatta arka bacakları üzerinde durabiliyor. Adeta gerçek bir köpek gibi. Bacaklarına bağlı tekerleri var. Bu sayede engellere karşı zıplama ya da tırmanma yönünde modunu değiştirebiliyor. Max’ın sağlam kontrol algoritması var. Bu da onun mükemmel bir denge, reaksiyon ve koordinasyona sahip olmasını sağlıyor. Max, bir duvardan yukarı fırlayarak bir insandan bir paketi alabiliyor. Bu tarz robotların gelecekte güvenlik, kurtarma gibi alanlarda kullanılması bekleniyor.

 

Mimikleri taklit ediyor

Ameca: İngiliz teknoloji şirketi Engineered Arts tarafından geliştirildi. İnsana çok benzeyen robot, insanlarla konuşabiliyor, mimik yapabiliyor. Konuya göre mimikler yapabilen robot, bu işlev için 17 motora sahip. İnsanın jest ve mimiklerini şimdiye kadar en iyi taklit edebilen insansı robot olma özelliğini taşıyor. Duygulu yüz ifadeleri var. Oldukça gerçekçi dişlere sahip. Gri olan robotun cinsiyeti yok. Ameca henüz yürüyemiyor. Modüler bir yapısı var ve her parçası bağımsız olarak çalışabiliyor. 

Drone gibi uçuyor

Leo: Uçan robot Leo, 75 santimetre boyunda. Omuzlarında dört pervaneli bir motor ve karmaşık hareketleri yapabilmesini sağlamak için çok eklemli bacakları var. İki bacaklı robot, henüz prototip aşamasında. Drone ile robotun birleşiminden oluşuyor. Caltech firması tarafından geliştirilen Leo, hem yürüyüp hem de uçabiliyor. Kay kay yapabiliyor, ip üstünde yürüyor. Özel tasarımı sayesinde tüm karmaşık hareketleri yapabiliyor. Leo’nun, yüksek voltajlı hat denetimi ve yüksek köprülerin gözlenmesi gibi çok çeşitli robotik görevleri yapabilmesi hedefleniyor.

Evlerdeki en büyük yardımcı

Astro: Robotlar artık evlerde önemli işlev görecek. E-ticaret firması Amazon’un robotu Astro da bunlardan biri. Ev işlerinde yardımcı olarak geliştirilen robot kamerasıyla da güvenliği sağlıyor. Evlerde uzaktan kumandayla hareket ettirilebilecek. Evi dolaşarak olağandışı durumlarda uyarılarda bulunabiliyor. Büyük bir tekerleğin üzerine yerleştirilen ekran üzerinden kontrol edilen Astro, kullanıcıyla gözlerini kullanarak etkileşime geçebiliyor. 

TEKNO TUR

Yeni cihazlar satışa çıktı

Huawei, Watch Fit serisinin yeni üyesi Watch Fit mini’yi Türkiye’de satışa sundu. Hafif gövdesi ve dikdörtgen tasarımı ile ilgi çekiyor. Saat kullanıcıların sağlıklarını daha iyi yönetmelerini ve çeşitli akıllı özellikleri bileklerinden keşfetmelerini sağlamak için uzun pil ömrü, doğru sağlık izlemesi, kapsamlı fitness özellikleriyle geldi.

Anker, yeni kablosuz kulaklığı Soundcore Liberty 3 Pro’yu satışa çıkardı. Çevreye uyumlu ANC teknolojisiyle dinleme deneyimini artıran ve aktif gürültü engelleme özelliği sunan kulaklık, 360 derece ses sistemi, kulağın iç basıncını analiz eden HearID yapay zekâ teknolojisine sahip.

vivo, Y serisinin yeni modeli Y21’i pazara sundu. 6.51 inç’lik ekranı bulunan telefon, MediaTek’in Helio P35 işlemcisi, genişletilmiş RAM seçeneği, 1 TB’a kadar genişletilebilir 64 GB’lık depolama alanına sahip.

Acer, Swift X dizüstü bilgisayar serisine, taşınabilirlik ve güçlü performans özellikleriyle dikkat çeken, harici GPU’lu 14 ve 16 inç ekranlı iki yeni model eklediğini duyurdu. Acer ayrıca yeni Aspire C27 ve C24 hepsi bir arada masaüstü bilgisayar modellerini de tanıttı.

Logitech, yeni nesil video konferans sistemlerini tanıttı. Farklı ölçeklerdeki toplantı odaları için tasarlanan Rally Bar, Rally Bar Mini ve RoomMate modelleriyle iş verimliliğini artırmayı hedefliyor.

Honor, ilk katlanabilir akıllı telefonu Magic V’yi duyurdu. Telefon, gelişmiş ultra ince menteşe yapısı, daha geniş bir dış ekran ve Magic UI 6.0 arayüzü ile öne çıkıyor.